„W poszukiwaniu utraconego krajobrazu” (w cyklu „Czy świat oszalał”, 30 marca, godz. 22:50) to przejmująca, bo opowiadana z perspektywy autobiograficznej, historia społeczności żydowskiej w Breslau/Wrocławiu i na Dolnym Śląsku. Opowieść o ich życiu, nadziejach, rozterkach, a po 1968 r. ostatecznej emigracji.

Jej podmiotem i twórcą jest Leo Kantor – prawie legendarna postać, dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych „Człowiek w świecie” i szef Międzynarodowego Forum Kultury w Szwecji, który w 2007 r. otrzymał jedną z głównych nagród Federacji Artystów Szwedzkich za działania antyrasistowskie i antynazistowskie w dokumencie filmowym, a dwa lata później za monodram "Wyjechać ze skrzypcami" dostał nagrodę wojewody dolnośląskiego na wrocławskim Festiwalu Teatru Jednego Aktora.

Kantor, który wychował się w Strzegomiu, małym miasteczku nieopodal Wrocławia, przedstawia unikalną historię społeczności żydowskiej we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku. To z niej, przez całe dekady, wywodziła się ogromna liczba laureatów Nagrody Nobla w wielu różnych dziedzinach, to tam grał Mendelssohn i tworzyła Edyta Stein. Wymordowana przez III Rzeszę wspólnota żydowska odrodziła się na zgliszczach II wojny – powstawały szkoły, teatry i placówki medyczne. Tu rozpoczęto szkolenia przyszłej armii izraelskiej – Hagany to stamtąd, do Izraela wyjechało ok. 100 tys. ludzi, a resztę zmuszoino do ucieczki w 1968 r.

Z kolei fiński dokument „Na zawsze twoje” (w cyklu „Świat bez fikcji”, 31 marca, godz. 22:50) w reż. Mii Halme to pokazywany z sukcesem na całym świecie, m.in. w Amsterdamie, Helsinkach, Nowym Jorku i Seulu, laureat licznych, międzynarodowych nagród, m.in. Grand Prix prestiżowego szwajcarskiego festiwalu Visions du Reel, fiński film ukazuje poruszającą historię trójki dzieci, umieszczonych w rodzinach zastępczych.

Dzieci tęsknią za rodzicami i z trudem aklimatyzują się w nowych rodzinach, nawet tych z nimi spokrewnionych, zaś ich biologiczni rodzice rozpaczają nad utraconą miłością dzieci. Przybrani rodzice znajdują się w tej sytuacji pod niezwykle silną, emocjonalną presją z dwóch stron, borykając się często z problemem braku akceptacji i intymności, przypierani do granic wytrzymałości.

Matka nastoletniej Inki nie żyje, a ojciec odbywa karę więzienia. Dziewczynka bardzo przeżywa brak kontaktów z rodziną matki. Mette i Miko są rodzeństwem. Ich matka nie radziła sobie z wychowaniem dwójki "trudnych" dzieci, dlatego oboje trafili do rodziny zastępczej. Po kilku latach terapii dzieci mają wrócić do biologicznej matki. Codzienne życie sprawia, że dzieci przenoszą się z miejsca na miejsce, od rodziny do rodziny, bardzo często w chwili, gdy zaczęła wytwarzać się między nim nić zrozumienia, akceptacji i zaufania. Rodzice i dzieci przywiązują się do siebie i zaraz potem muszą się pożegnać. Dzieci dorastają i wydaje się, że adaptują się do nowych warunków, jednak czy będą one w stanie naprawdę zaufać komuś w przyszłości?

Centrum Informacji TVP