Telewizja Polska będzie towarzyszyć Polakom podczas wszystkich najważniejszych wydarzeń związanych bezpośrednio i w sposób symboliczny z obchodami Narodowego Święta Niepodległości. W czwartek 10 listopada, bezpośrednio po głównym wydaniu „Wiadomości” , TVP1 zaprezentuje specjalne orędzie
Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Po nim w Jedynce zostanie wyemitowany krótki felieton o losach Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, a później -rozmowa z
kard. Kazimierzem Nyczem dotycząca otwarcia tej Świątyni 11 listopada, w Dniu Narodowego Święta Niepodległości.
O godz. 09:00
Jedynka oraz
TVP Polonia rozpoczną transmisję z uroczystej Mszy św. z okazji otwarcia, po 225 latach, Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Historia budowy Świątyni Najwyższej Opatrzności sięga 1791 roku, kiedy to uchwałą posłów Sejmu Czteroletniego podjęta została decyzja o wybudowaniu świątyni jako wotum wdzięczności za Konstytucję 3 maja. III rozbiór Polski przerwał podjęte prace. Działania na rzecz budowy świątyni wznowiono po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, obiekt miał powstać na Polu Mokotowskim według projektu arch. Bohdana Pniewskiego. Wybuch II wojny światowej przekreślił te plany na następnych kilkadziesiąt lat. Z kolejną inicjatywą budowy świątyni wystąpił w 1989 roku prymas Józef Glemp. 11 listopada 2016 roku, dniu szczególnym w polskim kalendarzu, Świątynia Opatrzności Bożej na Błoniach Wilanowskich otwiera się dla wiernych. Koncelebrze będzie przewodniczył Prymas Polski abp Wojciech Polak, homilię wygłosi przewodniczący Konferencji Episkopatu abp Stanisław Gądecki. W uroczystościach wezmą udział przedstawiciele najwyższych władz Rzeczypospolitej z Prezydentem RP Andrzejem Dudą oraz Premier Beatą Szydło na czele.
O burzliwych dziejach tego wyjątkowego dla Polaków przedsięwzięcia będzie mówił w
TVP1 premierowy dokument pt.
„Świątynia”, będący dziełem wybitnych twórców – reżyser Ewy Świecińskiej, scenarzystki Ilony Łepkowskiej i kompozytora Michała Lorenca (emisja - godz. 17.30). Historia budowy Świątyni wpisuje się w dramatyczne losy narodu polskiego. Film przeprowadza widza przez rozbiory, dwie wojny światowe, komunizm, aż do końca XX wieku, kiedy to z inicjatywą powrotu do idei wzniesienia Świątyni Opatrzności Bożej wystąpił Prymas Polski Ks. Józef Kardynał Glemp. Przedstawionym wydarzeniom historycznym towarzyszą w filmie liczne cytaty z homilii i przemówień Papieża Polaka, świętego Jana Pawła II. Film oddaje hołd tym, którzy mieli największy wpływ na to, że nasza Ojczyzna jest wolna. W opowieści przeplatają się głosy Kościoła - Ojca Świętego Jana Pawła II i Prymasa Tysiąclecia kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz świadectwa wiary m.in. kompozytora Michała Lorenca i muzyka rockowego Roberta Friedricha, ps. Litzy. Scenariusz poddano skrupulatnym konsultacjom historycznym. Film, choć osadzony w konkretnym miejscu i czasie, jest opowieścią uniwersalną. Jak podkreśla Ewa Świecińska, opowieść o Świątyni „stawia przed widzem wiele pytań, wzrusza i zmusza do refleksji”. „Za co jesteśmy wdzięczni Bogu?” - to pytanie stawia przed widzami narrator filmu, znany prezenter i dziennikarz, Michał Adamczyk.
O godz. 11:40
TVP1, TVP Polonia i TVP INFO rozpoczną transmisję głównych uroczystości państwowych z okazji Narodowego Święta Niepodległości z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy i najwyższych władz Polski. Odbędą się one tradycyjnie przy Grobie Nieznanego Żołnierza na Placu Piłsudskiego w Warszawie. W 98. rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę prezydent złoży wieniec przed pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego. Jedną z atrakcji uroczystości będzie defilada pododdziałów Wojska Polskiego. Studio plenerowe Telewizji Polskiej poprowadzi Jan Pospieszalski. Komentatorami będą Przemysław Babiarz oraz Mirosław Dzięgielewski - Prezes Zarządu Stowarzyszenia Pododdziałów Reprezentacyjnych WP im. gen. dyw. Kazimierza Gilarskiego.
O godz. 10:40
Jedynka zaprezentuje premierowy film dokumentalny Sławomira Koehlera
„11 listopada w PRL-u”, traktujący o obchodach Święta Niepodległości w PRL. W PRL za udział w manifestacji niepodległościowej można było trafić do więzienia, a interwencje SB lub ZOMO kończyły się często śmiercią. W filmie przedstawione zostaną zakazane obchody Święta Niepodległości w Warszawie, Krakowie i Lublinie. Autor wykorzystał w filmie liczne filmowe i fotograficzne materiały SB z kilku miast oraz archiwalne materiały ze swojego reportażu emitowanego już na antenie TVP1. W dokumencie zobaczymy m.in.: Antoniego Macierewicza, Piotra Naimskiego, Andrzeja Melaka, Adama Macedońskiego, Stanisława Palczewskiego, Krzysztofa Bzdyla, Bożenę Huget, Ryszarda Bociana, Macieja Gawlikowskiego, Stanisława Palczewskiego, Jerzego Bukowskiego, o. Ludwika Wiśniewskiego, Ryszarda Jankowskiego, Piotra Tomczaka, Andrzeja Czumę, Grzegorza Nowika, Tomasza Sikorskiego, Witolda Sikorskiego i Jana Jarosza. Ponadto wystąpią młodzi ludzie kultywujący niepodległościowe tradycje swoich dziadków, m.in. Jarosław Decewicz tworzący w stylu techno i house parafrazy legionowych piosenek.
Tuż po głównym wydaniu „Wiadomości”
Jedynka zaprosi na transmisję wyjątkowego koncertu – prawykonania dzieła Michała Lorenca pt.
„Przymierze” w Świątyni Opatrzności Bożej. Zostało ono przygotowywane specjalnie na 1050. rocznicę chrztu Polski oraz na otwarcie tej Świątyni. Partię orkiestrową wykonała znakomita London Symphony Orchestra, którą dyrygował Lee Reynolds. Autorem orkiestracji jest Krzysztof Aleksander Janczak, a realizatorem nagrań Rafał Paczkowski. W koncercie wezmą udział: Orkiestra Akademii Beethovenowskiej, Lee Reynolds - dyrygent, Chór Cappella Corale Varsaviana, Roman Rewakowicz - dyrygent chóru, Katarzyna Laskowska - śpiew (sopran), Robert Pożarski - śpiew, Adam Strug - śpiew, Małgorzata Szarlik - Woźniak - skrzypce, Marta Maślanka - cymbały, Mohammad Rasouli – Ney (rodzaj fletu), Damian Marat - trąbka, Michał Woźniak - kontrabas. Dzień zakończy emisja (godz. 03:25) filmu z cyklu dokumentalnego TVP1 „Notacje”. O swoim wielkim ojcu, marszałku Józefie Piłsudskim, będzie opowiadała córka, Jadwiga Piłsudska - Jaraczewska.
Narodowe Święto Niepodległości to w
TVP2 przede wszystkim widowisko pt.
„Śpiewnik domowy” – transmisja z Filharmonii Szczecińskiej (godz. 19:00). Na widowisko składa się współczesna wersja „Śpiewnika Domowego" Stanisława Moniuszki. Pieśni pisane przez kompozytora przez wiele lat miały zająć w życiu codziennym Polaków ważne miejsce, pokrzepiały, uczyły, rozśmieszały. Stąd ich różnorodność: piosenki sielskie, dumki, ballady, romanse, sceny dramatyczne, pieśni bliskie psalmom i hymnom oraz typowe dla romantyzmu pieśni liryczne. Koncert nie tylko przypomni te utwory, ale też zaproponuje świeże spojrzenie na twórczość Moniuszki. Wszystko to za sprawą nowych aranżacji Nikoli Kołodziejczyka oraz zaproszonych gości wokalistów: Mietka Szcześniaka, Agnieszki Kiepuczewskiej, Anny Gadt, Natalii Grosiak i Jacka Szymkiewicza, którzy wystąpią z towarzyszeniem Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Szczecińskiej oraz sekcji instrumentalnej w składzie: Jose Manuel Alban, Michał Bryndal, Maciej Szczyciński oraz Sebastian Zawadzki.
W TVP Polonia, prócz transmisji Mszy św. z okazji inauguracji Świątyni Opatrzności oraz transmisji z uroczystości państwowych w Warszawie, warto zwrócić uwagę na interesujące dokumenty i głośny film fabularny. O godz. 06:50, w popularnym cyklu
„Notacje” o swoim domu rodzinnym opowie Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska, zaś o godz. 07:40 antena przypomni poruszający dramat historyczny w reżyserii Jerzego Wójcika
„Wrota Europy”, dla którego inspiracją było opowiadanie Melchiora Wańkowicza. Scenariusz filmu napisali Jerzy Wójcik i Andrzej Mularczyk, zdjęcia są dziełem Witolda Sobocińskiego, muzyka – Zygmunta Koniecznego. Wystąpili: Alicja Bachleda - Curuś, Kinga Preis, Agnieszka Sitek, Agata Buzek, Piotr Szwedes, Andriej Jegorow, Piotr Adamczyk, Henryk Boukołowski, Katarzyna Groniec i Marianna Kawka.
O godz. 16:35
TVP Polonia przedstawi dokument pt.
„Polska góra była ich redutą - Kostiuchnówka 1916”. Ideą tego filmu jest przywrócenie pamięci, ocalenie od zapomnienia bohaterów bitwy pod Kostiuchnówką oraz jej znaczenia dla sprawy polskiej. To opowieść o wydarzeniach sprzed 100 lat, zarysowanych przez historyków, ale przede wszystkim widzianych oczyma żołnierzy – uczestników tamtych bojów. Bitwa pod Kostiuchnówką obejmuje działania opóźniające Legionów Polskich, prowadzone w dniach 4-6 lipca 1916 roku na Wołyniu przeciwko oddziałom rosyjskiego XLVI Korpusu Armijnego, prowadzącego natarcie w ramach ofensywy Brusiłowa.
Programy nawiązujące tematycznie do święta 11 listopada pojawią się w tym dniu także na
antenie TVP Kultura. O godz. 13:00 zaplanowała została emisja filmu fabularnego Pawła Pitery
„Powrót do Polski”, traktującego o wybuchu Powstania Wielkopolskiego i ludziach, którzy ten zwycięski zryw Polaków przygotowali i przeprowadzili. Akcja rozpoczyna się u schyłku 1918 r. Dziennikarz „Gazety Poznańskiej" musi stawić się w redakcji w związku ze spodziewanym przybyciem do Poznania Ignacego Jana Paderewskiego. Na Ostrowie Tumskim zostaje zatrzymany przez żołnierzy Straży Ludowej, dowodzonej przez Feliksa Ratajczaka. Dowiaduje się, że zaczęto rozbrajać Niemców… W filmie wystąpili znani aktorzy, m.in. Krzysztof Jasiński, Marta Lipińska, Zdzisław Wardejn, Stefan Friedman, Ferdynand Matysik, Edward Warzecha, Igor Przegrodzki, Bronisław Wrocławski, Piotr Krukowski, Wanda Neumann, Jerzy Łapiński.
O godz. 15:25 antena pokaże polski dokument
„Rówieśnicy Niepodległości”. To historia niepodległej Polski ukazaną poprzez losy ludzi urodzonych dziewięćdziesiąt lat temu. O swoim życiu opowiadają: Olgierda Kubicka, Janina Pradyszczuk, Julia Zielińska, Kazimierz Wader, Mieczysław Skorupiński, Helena Lusińska, Elżbieta Wnuk - osoby wywodzące się ze środowisk tradycyjnie zaangażowanych w działania patriotyczne i wolnościowe, mające w swoim życiu kontakt z postaciami wielkiej polskiej historii, takimi jak Jozef Piłsudski czy Roman Dmowski.
Interesująco zapowiada się także emisja filmu dokumentalnego
„Po latach niewoli wstaje Polska” (godz. 16:25), którego autorzy zainscenizowali z wielką starannością wywiad z… Józefem Piłsudskim. Choć taka rozmowa nigdy nie miała miejsca, tekst odpowiedzi oparto na autentycznych wypowiedziach marszałka. W filmie wykorzystano wiele archiwalnych materiałów, nagrań i fotografii, dokumentów oraz wspomnień. Tematem przewodnim był długi i skomplikowany proces odzyskania przez Polskę niepodległości. Rozpoczął się on długo przed 11 listopada 1918 roku, która to data jest obchodzona jako Święto Narodowe. Dokumentaliści prześledzili także losy polskich formacji, I Kompanii Kadrowej i Legionów, których żołnierze przelewali krew wierząc, że ta najwyższa ofiara nie pójdzie na marne.
O godz. 17.55 antena przypomni natomiast film Janusza Zaorskiego
„Syberiada Polska” z przejmującą muzyką Krzesimira Dębskiego i rolami znakomitych aktorów: Urszuli Grabowskiej, Adama Woronowicza, Agnieszki Więdłochy czy Natalii Rybickiej. Jest to rozpoczęta 1 września 1939 r. dramatyczna historia grupy Polaków deportowanych na Syberię i zmuszonych do katorżniczej pracy przy wyrębie drzewa. Losy przesiedlonych opowiedziane są z perspektywy młodego Staszka Doliny, który trafia na Syberię wraz z ojcem, matką i młodszym bratem. Sześcioletnia odyseja w skrajnych warunkach naturalnych, bezustanna walka o przetrwanie w obliczu inwigilacji NKWD i szerzących się chorób zmuszą chłopaka do przewartościowania swojego życia.
Wśród licznych programów przygotowanych na święto 11 listopada przez
TVP Historia dominują filmy dokumentalne i reportaże opowiadające o miejscach naznaczonych trudną polską historią. Taki charakter mają między innymi nastrojowe reportaże:
„Nekropol” – o dziejach Grobu Nieznanego Żołnierza” (godz. 06:25), a także
„Od Zułowa do Rossy” (godz. 08:10).
Sylwetki architektów polskiej niepodległości kreślą natomiast przygotowane przez
TVP Historia filmy dokumentalne, prezentowane w ramach cyklu
„Ojcowie Niepodległości”. Pierwszy z nich to
„Powrót Paderewskiego” (godz. 07:00), przedstawiający sylwetkę Ignacego Jana Paderewskiego jako polityka, muzyka, a przede wszystkim wielkiego Polaka, orędownika sprawy polskiej na świecie. W programie wykorzystano materiały ze zbiorów prywatnych oraz Archiwum WFD.
Kolejny film z tego cyklu (godz. 09:20) został poświęcony barwnym losom Ignacego Daszyńskiego („
Lubelskie dni Ignacego Daszyńskiego”), który cieszy się opinią jednego z najwybitniejszych działaczy politycznych schyłku XIX wieku i dwudziestolecia międzywojennego. Film koncentruje się na opowieści o okolicznościach, wydarzeniach i skutkach powstania Tymczasowego Rządu Ludowego w Lublinie (7 - 17 XI 1918), pierwszego rządu niepodległej Polski. O godz. 11:15 można będzie natomiast obejrzeć filmową biografię innego wielkiego polityka - Romana Dmowskiego, posła na Sejm i ministra spraw zagranicznych RP, twórcy Obozu Wielkiej Polski, legendarnego konkurenta Jozefa Piłsudskiego w walce o rząd polskich dusz. Cykl wzbogacają opowieści o Wincentym Witosie - twórcy PSL Piast, Stronnictwa Ludowego, trzykrotnym premierze RP („
Być równym innym”, godz. 12:15) oraz wybitnym Ślązaku Wojciechu Korfantym („
W pogardzie i chwale”, godz. 19:05).
W Narodowe Święto Niepodległości
TVP Historia przypomni też głośny dramat historyczny „Wrota Europy” (godz. 14:00) oraz interesujący dokument
„Wojna i Polska” (godz. 20:05), utrzymany w formule współczesnego programu informacyjnego o treściach historycznych. W filmie wykorzystano wiele materiałów archiwalnych w połączeniu z elementami inscenizowanymi i scenami aktorskimi.
Bogatą ofertę filmów dokumentalnych i reportaży poświęconych polskiej drodze do niepodległości będzie też można znaleźć na antenie
TVP3. Warto zwrócić uwagę na romantyczną opowieść
„Romeo i Julia z Łomży” (godz. 12:35) o tragicznej miłości młodziutkiej harcerki i komendanta podziemia zbrojnego oraz na dokument fabularyzowany
„Po latach niewoli wstaje Polska 1914 – 1918” (godz.13:25, (powt. o godz. 05:35), którego bohaterem jest Józef Piłsudski. Śladem Piłsudskiego podążają także autorzy dokumentu
„Warszawskie adresy Marszałka” (godz. 16:00), zatrzymując się w Belwederze, gdzie po jego śmierci władze państwowe postanowiły utworzyć poświęcone mu muzeum.
Świąteczny dzień zakończy się w
TVP3 emisją dokumentów
„Muzeum Wojska Polskiego” (godz. 16:15, powt. 22:40) oraz
„Żołnierska nuta” (godz. 23:00, (powt. o godz. 06:30) o najsłynniejszej pieśń legionowej
„My, Pierwsza Brygada”, która przed wojną traktowana była przez żołnierzy Marszałka niemal jak hymn narodowy. Józef Piłsudski nazwał ją najdumniejszą pieśnią, jaką kiedykolwiek Polska stworzyła. Od 2007 r. jest oficjalną pieśnią Wojska Polskiego.