Gen. Janusz Brochowicz - Lewiński PS. „Gryf” był autorem brawurowych akcji zbrojnych przeprowadzonych na niemieckim okupancie: takich jak napad na Aptekę Wendego w Warszawie wykonany bez jednego wystrzału czy dowództwo słynnej obrony Pałacu Michla podczas pierwszych dni Powstania Warszawskiego, gdzie odpierał 5 ataków niszcząc dwa czołgi. Pocisk niemieckiego snajpera eliminował „Gryfa” z dalszej walki w Powstaniu. W ciężkim stanie uszedł jednak z życiem. Trafił do niemieckiej niewoli, a następnie do Szkocji gdzie dzięki wstawiennictwu gen. Bora Komorowskiego poddany został trudnej operacji. Jako komandos nie wrócił jednak do Polski lecz wybrał los emigranta.
Wstąpił do brytyjskiego wojska gdzie służył m.in. jako oficer wywiadu Wielkiej Brytanii oddelegowany do walki z komunizmem. Po blisko 60 latach wrócił do Polski, gdzie część środowiska kombatanckiego z początku nie była gotowa na przyjęcie tak wielkiego świadka historii, jednak nie upłynęło wiele czasu do momentu, kiedy stał się ikoną patriotyzmu szczególnie dla młodego pokolenia.
Gen. „Gryf” był doceniony przez ówczesnego prezydenta m.st. Warszawy Lecha Kaczyńskiego oraz jego zastępcę Władysława Stasiaka, dzięki którym został sprowadzony do Polski i otoczony opieką, a później nominowany do stopnia generalskiego. Generał „Gryf” dzięki swoim zasługom i swojej postawie był człowiekiem, który już za życia stał się legendą i wzorem, którego z dumą naśladują młodzi Polacy, a w tym harcerze, elitarne jednostki Wojska Polskiego oraz służby cywilne.
Film dokumentalny o generale Gryfie to również a może przede wszystkim - wyjątkowa okazja do prezentacji polskiego oręża wojskowego z perspektywy dwóch poziomów narracji chwalebnej przeszłości polskiego żołnierza (II Wojna Światowa) i jego współczesnych kontynuatorów, biorących udział w misjach wojskowych poza granicami kraju (Irak, Afganistan). Jest to próba pokazania na przykładzie naszych współczesnych komandosów, tego co wyróżnia polskich żołnierzy pośród innych wojsk sojuszniczych. Oprócz wyjątkowego wyszkolenia i przygotowania bojowego, równie ważne są zasady i wartości, które od zawsze towarzyszyły polskim żołnierzom, czy to była walka obronna, partyzancka, bój w Powstaniu Warszawskim czy w wielu innych miejscach chwalebnych dla polskiego oręża.
„Operacja Gryf” 25 stycznia w środę, o godz. 22.45 w TVP1
Scenariusz i reżyseria: Arkadiusz Gołębiewski
Pogrzeb generała Janusza Brochwicz - Lewińskiego ps. „Gryf” odbędzie się 25 stycznia, o godz. 11:00