Pochłaniały go nie tylko badania odległych przestrzeni. Był kanonikiem, teologiem, zajmował się medycyną. Jego traktaty ekonomiczne do dziś są cytowane. Stał się najlepszym ambasadorem Polski – do dziś jest najbardziej rozpoznawalnym polskim naukowcem na świecie. Z okazji 550. urodzin wybitnego Polaka do Torunia przyjadą przywódcy państw, nobliści, wybitne postaci świata nauki i kultury, by I Światowym Kongresem Kopernikańskim uczcić jego pamięć. W dniu urodzin Mikołaja Kopernika, TVP Nauka poświęci mu cały swój program. Filmy dokumentalne i reportaże pozwolą poznać życie i dokonania astronoma. Dzięki nim telewidzowie będą mogli stanąć w szranki z uczestnikami teleturnieju „Giganci Nauki” w odcinku dedykowanym Mikołajowi Kopernikowi. W dwugodzinnym programie transmitowanym z Torunia TVP Nauka pokaże, jak przebiegały obchody urodzin Mikołaja Kopernika we Fromborku, Krakowie, Padwie i wielu innych miejscach związanych z astronomem. Tylko w TVP Nauka będzie można zobaczyć nieeksponowane rękopisy Kopernika i poznać ich fascynującą historię. Wybitni naukowcy przestawią dziedzictwo i inspiracje, jakie podarował współczesnym niezwykły człowiek renesansu, który wyjaśnił bardzo dużo, jednak pozostawił też równie wiele zagadek. Jedną z nich spróbują rozwikłać autorzy filmu „Tajemnica grobu Kopernika”.
Rok 2023 został ogłoszony Rokiem Mikołaja Kopernika, dlatego całoroczne spotkania z wielkim astronomem w TVP Nauka będą opatrzone wspólnym tytułem Kopernik 550. Już od poniedziałku o godz. 20.00 TVP Nauka przypomni serial „Kopernik” zrealizowany z okazji 500. rocznicy urodzin astronoma.
TAJEMNICE DE REVOLUTIONIBUS
Niedziela, 19 lutego, godz. 14.00
Mikołaj Kopernik to jedna z najwybitniejszych postaci w historii polskiej i światowej nauki. Jego dzieło „De Revolutionibus omnium coelestium” zrewolucjonizowało pogląd człowieka na wszechświat. Jak się okazuje, duży wpływ na jego publikacje miał pobyt astronoma na ziemi Lubawskiej i to właśnie tam odbyły się zdjęcia do najnowszego filmu o życiu Mikołaja Kopernika.
Reż. Michał Juszczakiewicz
KOPERNIK NA WARMII
Niedziela, 19 lutego, godz. 15.0
Reportaż prezentuje dzieje pobytu Mikołaja Kopernika na Warmii. O astronomie opowiadają specjaliści: historycy, astronomowie, muzealnicy ze wszystkich miast na Warmii związanych z Kopernikiem.
GIGANCI NAUKI – MIKOŁAJ KOPERNIK
Niedziela, 19 lutego, godz. 15.30
XVI wiek. Frombork. Polska. To tu skromny kanonik dokonuje ostatnich obliczeń i już wie, że to, co odkrył, wywróci świat do góry nogami, a jego wystawi na wielkie niebezpieczeństwo. Wierzy, że poznawanie świata i wszechświata to największy cel jego życia. Prawnik, urzędnik, strateg, dyplomata, lekarz, ekonom, fizyk, filozof, kartograf i astronom, czyli człowiek renesansu okaże się prawdziwym Gigantem Nauki, który „wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię". Ten odcinek teleturnieju będzie poświęcony Mikołajowi Kopernikowi, najbardziej znanemu w świecie polskiemu naukowcowi.
TAJEMNICE ASTRONOMII KOPERNIKA
Niedziela, 19 lutego, godz. 17.00
Twórcy filmu podróżując w czasie po Aleksandrii, Bagdadzie, Wenecji, Rzymie, Watykanie, Fromborku, Lubawie i Olsztynie próbują odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób genialny, polski astronom dokonał swojego wielkiego odkrycia. Gdzie znajdowało się legendarne pavimentum, czyli obserwatorium Kopernika oraz jakich przyrządów używał do swoich badań? Czym zajmował się astronom podczas studiów we Włoszech i czy na renesansowych dziełach Rafaela w Watykanie i Giorgione w Wiedniu znajdują się wizerunki Mikołaja Kopernika? Na te i wiele innych pytań postarają się odpowiedzieć twórcy filmu.
Reż. Michał Juszczakiewicz
TAJEMNICE EKONOMII KOPERNIKA
Niedziela, 19 lutego, godz. 18.00
Fabularyzowany film dokumentalny prezentujący Mikołaja Kopernika również jako wybitnego ekonomistę i matematyka. To poruszająca historia naukowca, który wykorzystując swój intelekt, przygotowywał rewolucyjną reformę monety. Niestety, postulaty Kopernika dotyczące uznania pieniądza jako jednostki miary nie znalazły poparcia polityków i ekonomistów. W filmie odtworzono przebieg Sejmu Prus Królewskich w Grudziądzu, podczas którego Mikołaj Kopernik wygłosił swój traktat „O szacunku monety”. Zaprezentowano wówczas jego działalność jako aktywnego administratora Kapituły Warmińskiej, który zasiedlał opuszczone i zniszczone przez wojnę polsko-krzyżacką gospodarstwa rolne Warmii. Film ukazuje naukowca również jako ważnego doradcę Biskupów Warmińskich.
Reż. Michał Juszczakiewicz
ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE „Śladami Mikołaja Kopernika”
Niedziela, 19 lutego, godz. 19.00
Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze zakątki kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do lokalizacji, o których wiedzą nieliczni. W tym odcinku odwiedzi miejsca związane z Mikołajem Kopernikiem.
ASTRONARIUM „KSIĘGI KOPERNIKA”
19 lutego, godz. 19.30
Księgi, które pomogły Kopernikowi „wstrzymać Słońce i ruszyć Ziemię” to dzieła, z których polski naukowiec korzystał i które tworzył, opracowując swoją rewolucyjną teorię. W nowym odcinku cyklu Astronarium, ukazującym się w TVP Nauka wiosną od poniedziałku do piątku o godz. 19.30, pokażemy, gdzie ich szukać i czego możemy się z nich dowiedzieć o największym polskim astronomie.
Inauguracja Roku Mikołaja Kopernika
Niedziela, 19 lutego, godz. 20.00 i 21.00
Wykłady noblistów, konferencja premierów i ukonstytuowanie Akademii Kopernikańskiej to najważniejsze wydarzenia związane z 550. rocznicą urodzin Mikołaja Kopernika. Dla uczczenia wielkiego astronoma, polskiego naukowca, który „wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię” w Toruniu odbywa się I Światowy Kongres Kopernikański. W studiu TVP Nauka prowadzonym przez Martę Kielczyk i Roberta Szaja spotkają się uczestnicy Kongresu, naukowcy i eksperci, którzy przybliżą widzom wydarzenia związane z obchodami 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika w Toruniu, a także w Lidzbarku Warmińskim, Fromborku i Krakowie.
TAJEMNICA GROBU KOPERNIKA
Niedziela, 19 lutego, godz. 22.00
Film dokumentalny ukazujący historię poszukiwań i identyfikacji grobu Mikołaja Kopernika. „Tajemnica Grobu Kopernika” jest efektem pięciu lat pracy dokumentującej unikalne badania prowadzone pod kierownictwem prof. Jerzego Gąssowskiego przez zespół naukowców z Polski i Szwecji. Ekipa filmowa uzyskała zgodę na towarzyszenie im podczas wszystkich etapów poszukiwań oraz identyfikacji pochówku polskiego astronoma. Dokumentaliści przez blisko sto dni towarzyszyli z kamerą naukowcom na terenie Polski i Szwecji rejestrując takie momenty, jak odkrycie szczątków Kopernika we Fromborku, ich pierwsze oględziny czy późniejszą identyfikację przy pomocy analizy mitochondrialnego DNA. Ostatecznie doszło do uroczystości powtórnego pochówku wielkiego astronoma.
Reż. Michał Juszczakiewicz.
KOPERNIK
Od poniedziałku, 20 lutego do środy 22 lutego, godz. 20.00
Trzyodcinkowy serial o życiu i pracy Mikołaja Kopernika ukazujący m.in. lata młodzieńcze, okres studiów na Krakowskiej Akademii oraz w Bolonii, Padwie i Ferrarze, a także konflikt z Kościołem w związku z jego rewolucyjną teorią. Występują m.in: Andrzej Kopiczyński, Czesław Wołłejko, Andrzej Antkowiak, Barbara Wrzesińska, Gustaw Lutkiewicz.
Reżyseria: Ewa i Czesław Petelscy.
