Tematem lekcji będą przyczyny rozbiorów Polski oraz okoliczności i przebieg insurekcji kościuszkowskiej, której celem było zaangażowanie do walki z zaborcami zarówno szlachty, jak i chłopów. Przybliżony zostanie również życiorys generała Tadeusza Kościuszki – uznawanego za bohatera w Polsce, ale też w Stanach Zjednoczonych i Białorusi. Lekcja prowadzona przez Radosława Potraca w nowoczesny, pozbawiony martyrologii sposób, ukazywać będzie przyczyny upadku Rzeczpospolitej. W dynamice filmów Quentina Tarantino i Guya Ritchiego uczniowie dowiedzą się więcej o krytycznym spojrzeniu na mity sarmackie oraz poznają tradycje romantyczne polskich walk XVII wieku. Wybrzmi, podkreślane obecnie we współczesnej historiografii, porównanie polskich chłopów pańszczyźnianych z afroamerykańskimi niewolnikami w Stanach Zjednoczonych.
Autor lekcji postawi pytania dotyczące patriotyzmu oraz zaprezentuje aktualne refleksje na temat polskich wad narodowych. Uczniowie poznają łączenie komizmu z tragizmem w ahistorycznych odsłonach polskiej kultury oraz pojęcia: postmodernizmu, trawestacji, ironii, czarnego humoru, przejaskrawienia. Film „Kos” Pawła Maślony przedstawiony zostanie również jako przykład niekonwencjonalnego kina biograficznego wykorzystującego motyw zemsty.
Radosław Potrac jest nauczycielem historii, wychowania do życia w rodzinie oraz nauczycielem wspomagający w Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 30 im. Powstańców 1863 r. w Warszawie. W konkursie organizowanym przez tygodnik „Głos Nauczycielski” został wybrany Nauczycielem Roku 2023.
Link do lekcji on-line:
https://vod.tvp.pl/lekcje-online
Dodatkowe gotowe materiały dla nauczycieli dostępne są w zakładce „Edukacja” na stronie:
https://dystrybucjakinowa.tvp.pl/
„Kos”
reżyseria: Paweł Maślona
Występują:
Bartosz Bielenia, Jacek Braciak, Robert Więckiewicz, Jason Mitchell, Agnieszka Grochowska, Łukasz Simlat, Piotr Pacek, Andrzej Seweryn, Matylda Giegżno
scenariusz: Michał A. Zieliński
zdjęcia: Piotr Sobociński jr
producenci: Leszek Bodzak, Aneta Hickinbotham, Daniel Baur
produkcja: Aurum Film, K5 International
koprodukcja: Nordic Entertainment Group Sweden AB, Telewizja Polska S.A.
współfinansowanie: Polski Instytut Sztuki Filmowej, Podkarpacki Regionalny Fundusz Filmowy, Mazowiecki i Warszawski Fundusz Filmowy, Krakowskie Biuro Festiwalowe
dystrybucja: Dystrybucja Kinowa TVP
Wiosna 1794 roku, w Polsce wrze. Do kraju wraca generał Tadeusz „Kos” Kościuszko, który planuje wzniecić powstanie przeciwko Rosjanom, mobilizując do tego polską szlachtę i chłopów. Towarzyszy mu wierny przyjaciel i były niewolnik, Domingo. Tropem Kościuszki, wraz z listem gończym, podąża bezlitosny rosyjski rotmistrz Dunin, który za wszelką cenę chce schwytać generała, zanim ten wywoła narodową rebelię. W tym samym czasie młody chłop, Ignac, szlachecki bękart, marzy o nadaniu herbu i majątku przez swojego nieprawego rodzica, Duchnowskiego, który tuż przed śmiercią uwzględnia go w testamencie. Gdy ojciec umiera, chłopak musi uciekać przed swoim przyrodnim bratem Stanisławem, który nie chce dopuścić do realizacji ojcowskiej woli. Ignac kradnie testament i ma tylko dwa dni, aby stawić się z nim przed sądem i udowodnić swój tytuł szlachecki. W trakcie ucieczki spotyka na swojej drodze Domingo. Między mężczyznami tworzy się silna więź porozumienia, mimo że nie znają nawzajem swojego języka. Razem trafiają do dworku Pułkownikowej, gdzie Kościuszko ukrywa się, czekając na negocjacje z magnatami. Kos jest nieufny wobec Ignaca i trzyma go w areszcie, jednak w decydującym momencie to właśnie w rękach niepozornego szlacheckiego bękarta będą leżały losy powstania. Gdy nadejdzie chwila próby, Ignac będzie musiał wybrać – czy dalej podążać za swoim herbowym marzeniem i dziedzictwem ojca, czy też przyłączyć się do Kościuszki i walczyć z nim o najwyższą stawkę.
„Kos” – w kinach od 26 stycznia 2024