Podróż po kresach widzowie reportażu rozpoczną od Parady Polskości, jednej z największych imprez Związku Polaków na Litwie i dorocznego spotkania wszystkich pokoleń naszych rodaków. Na wyjątkowy pochód przyjeżdżają z różnych stron Litwy i są żywym dowodem na to, że Orzeł z Pogonią ponownie są razem, nie tylko w herbie ZPL. W 1989 r., jeszcze w sowieckiej Republice Litewskiej powstało Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Polaków na Litwie. Po trwającej prawie pół wieku sowietyzacji i ateizacji Polacy z Wileńszczyzny wreszcie mogli stworzyć swoją organizację, która broniła ich praw i pomagała zachować narodową tożsamość. Rok później organizacja została przekształcona w Związek Polaków na Litwie – obecnie jedną z największych i najbardziej prężnych polskich organizacji na świecie.
Ideą reportażu jest ukazanie fenomenu tej organizacji z perspektywy drogi, jaką przebyła – od powstania w czasach rozbudzonych nacjonalizmów, aż po wyzwania współczesności w realiach Unii Europejskiej i wojny w Ukrainie. Pokażemy to poprzez ukazanie ludzi, ich osiągnięć i problemów. W ciągu 35 lat wyrosło całkiem nowe pokolenie, rośnie już drugie, które nie pamięta czasów Związku Sowieckiego i walki o polską tożsamość. Odchodzi natomiast pokolenie, dla którego polskość Wileńszczyzny była skarbem i obowiązkiem przekazanych przez ich ojców i dziadów walczących w Wileńskiej AK i pod Monte Cassino. Nie załamali się na syberyjskim zesłaniu i nie opuścili rodzinnych chat w pociągach „repatriacyjnych”. – mówi twórca reportażu Walenty Wojniłło, współzałożyciel i publicysta Ośrodka Medialnego „Wilnoteka”, wieloletni korespondent TVP na Litwie, popularyzator polskiej historii na Wileńszczyźnie.
Twórcy filmowego obrazu udali się również do Solecznik, Zułowa, Trok oraz Kowna – miejsc znanych z Trylogii Sienkiewicza czy wierszy Miłosza – ¬współcześnie tętniących życiem, które reprezentują rozwiniętą polityczną samorządność i państwową polską oświatę.
Reportaż „Z Polską w sercu. Związek Polaków na Litwie” w środę, 14 sierpnia o godz. 18:35 w TVP Polonia.
