Zdobywca nagrody głównej dla najlepszego filmu „Przykazanie miłości. Historia rodziny Ulmów z Markowej” Marty Pietrasiewicz opowiada tragiczną historię rodziny, która zapłaciła najwyższą cenę za niesienie pomocy Żydom. O losach rodziny Ulmów i ich żydowskich sąsiadów opowiadają przedstawiciele rodziny i potomkinie żydowskich mieszkańców Markowej. We wrześniu 2023 roku rodzina została beatyfikowana. Producentem filmu jest TVP Polonia.

Nagrodę specjalną jury otrzymał dokument „Aż po grób” Małgorzaty Orłowskiej. Film opowiada historię tragicznej miłości młodego mężczyzny narodowości polskiej z Frampola do koleżanki, również Frampolanki, pochodzenia żydowskiego. Florian i Gołda zostali wywiezieni w stronę Biłgoraja, do lasu, gdzie zostali rozstrzelani. Producentem filmu jest TVP Historia.

Nagroda za najlepsze zdjęcia trafiła do Tobiasza Czołpińskiego za zdjęcia do filmu „Zbyszek Trzynastka” Beaty Hyży-Czołpińskiej. Film został również doceniony przez publiczność, która uznała go za najlepszy dokument festiwalu. Film przedstawia postać podporucznika Zbigniewa Rećki, chłopaka z białostockiej ulicy Drewnianej. I chociaż trudno znaleźć drugiego żołnierza polskiej konspiracji, który napisałby swoim życiem tak chwalebną,

a zarazem tak tragiczną historię, to Zbyszek pozostał na wiele lat zapomniany. Dlaczego? Film odkrywa tę tajemnicę i przypomina jego historię po 77 latach niepamięci. Producentem filmu jest TVP Historia.

Jury wyróżniło również dokument pt. „Oświęcim. Zapomniana historia” Mirosława Krzyszkowskiego i Joanny Zając. Film opowiada o przedwojennym Oświęcimiu, w którym Polacy

i Żydzi żyli ze sobą w bliskości. Głównym bohaterem opowieści jest Szymon Kluger, zwany „ostatnim oświęcimskim Żydem”. Kluger ocalał z zagłady i w latach 60. powrócił w rodzinne strony. Nie dzielił się z nikim swoimi wspomnieniami i dramatycznymi doświadczeniami, choć darzył zaufaniem kilku ze swoich polskich sąsiadów. Koproducentem filmu jest Telewizja Polska.

Zamojski Festiwal Filmowy „Spotkania z historią” jest unikatowym wydarzeniem poświęconym twórczości filmowej i telewizyjnej o tematyce historycznej. Najważniejszym punktem festiwalu

są pokazy konkursowe filmów dokumentalnych, animowanych i reportaży o tematyce historycznej. Laureaci otrzymują statuetki „Zamość – Perła Renesansu”. W tym roku do konkursu zgłoszono 55 obrazów, spośród których nominacje do pokazów festiwalowych otrzymało 14 filmów.

Organizatorami 12. Zamojskiego Festiwalu Filmowego „Spotkania z historią” byli: Centrum Kultury Filmowej „Stylowy” w Zamościu, Miasto Zamość i Telewizja Polska. Gala rozdania nagród odbyła się 24 sierpnia na Rynku Wodnym w Zamościu.