Do tej pory film o losach jednego z najbardziej niezłomnych dowódców polskiego podziemia niepodległościowego, cichociemnym majorze Hieronimie Dekutowskim ps. „Zapora” obejrzeć można było tylko w kinach. Dzięki współpracy TVP Historia z Instytutem Pamięci Narodowej teraz film będzie dostępny także dla widzów telewizyjnych.

Choć jego oddział był jednym z nielicznych, które uczestniczyły w regularnych bitwach z hitlerowskim okupantem przez dziesięciolecia milczały o tym podręczniki historii. Hieronim Dekutowski w 1945 roku nie złożył broni i aż do 1947 roku nadal walczył w wolną Polskę z okupantem sowieckim. Sąd Wojskowy PRL skazał go na siedmiokrotną karę śmierci. Egzekucję wykonano. Jego ostatnie słowa brzmiały „ Przyjdzie zwycięstwo. Jeszcze Polska nie zginęła”. Pochowano go w bezimiennej mogile w nieznanym miejscu.

Po 60 latach Dr. Krzysztof Szwagrzyk nazwał go „tym który Żołnierzy Wyklętych wyprowadzał z dołu hańby”. Szczątki majora Hieronima Dekutowskiego były jednymi z pierwszych odnalezionych i zidentyfikowanych na „Łączce”.

„Zapora” to pierwsza i jedyna filmowa biografia majora Dekutowskiego. W przeciwieństwie do większości dokumentalnych filmów nie ma w nim wielkich rekonstrukcji bitew i wojennych scen. O dawbym dowódcy „komendancie” – jak go nazywali opowiadają dawni towarzysze broni. Ci, którym udało się przeżyć. Wspominają go członkowie rodziny, przyjaciele. Z ich opowieści wyłania się obraz człowieka wymagającego i upartego, a jednocześnie wrażliwego i tęskniącego za normalnym życiem. Opowieści są ilustrowane autentycznymi zdjęciami partyzanckimi, pokazującymi uśmiechnięte i młode twarze bohaterów filmu, dla których lasy zamojszczyzny i kielecczyzny były ostoją wolności i nadzieją na wolną Polskę. Ich wspomnienia przywracają pamięć o tamtych czasach i o skazanym na wieczną niepamięć majorze Hieronimie Dekutowskim.

„Zapora” reż. Konrad Starczewski TVP Historia 30 kwietnia (sobota godz. 20:20.