Nagroda została ustanowiona w 2004 roku przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, miasto Wrocław, Uniwersytet Wrocławski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich i Kolegium Europy Wschodniej. Intencją jej twórców jest honorowanie nią osób i instytucji, które miały znaczący udział w obaleniu komunizmu, odzyskaniu przez Polskę niepodległości oraz istotny wkład w budowę i kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego w Polsce oraz w Europie Środkowo-Wschodniej. Nagrodą są honorowani ludzie wybitni, dla których praca jest środkiem do służenia dla dobra wspólnego.
Wręczenie narody odbędzie się w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu, instytucji niezwykle zasłużonej dla polskiej kultury i historii, która gromadzi bezcenne zbiory rękopisów, książek i dzieł sztuki. To właśnie tutaj znajduje się archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego i co roku, 4 czerwca, w rocznicę wyborów z 1989 r. wręczana jest nagroda Jego imienia.
Na reportaż o laureacie tegorocznej Nagrody biskupie Borysie Gudziaku Dwójka zaprasza 4 czerwca o godz. 13:45.