Audiodeskrypcja zwana „dźwiękowym haiku” to technika, która dzięki dodatkowym komentarzom słownym udostępnia odbiór wszelkiej wizualnej twórczości artystycznej osobom niedowidzącym. Podczas audiodeskrypcji opisywane są znaczące informacje zawarte w obrazie, takie jak język ciała, wyraz twarzy, przebieg akcji, sceneria, kostiumy. Zwięzłe, obiektywne opisy scen pozwalają osobie niewidomej podążać za rozwijającym się wątkiem dzieła a przede wszystkim lepiej zrozumieć i odczuć co dzieje się na scenie, ekranie, obrazie. O tym, co dzieje się na ekranie, opowiada lektor. To trudne zadanie, bo komentarz musi się zmieścić w przerwie między dialogami, nie może ich zagłuszać. Taka narracja opisowa dotyczy filmów w języku polskim, przy tej technice nie tłumaczy się dialogów.
Telewizja Polska w ubiegłym roku - jako pierwsza telewizja w Polsce - udostępniła programy z audiodeskrypcją. W inetrnecie, pod adresem
audiodeskrypcja.itvp.pl dostępne są m.in. „Ranczo”, „Tajemnica twierdzy szyfrów” i „Magiczne drzewo”. Na stronie będą dodawane kolejne wybrane programy Telewizji Polskiej z audiodeskrypcją.
Pomysłodawcą udostępnienia „Katynia” osobom niewidomym i niesłyszącym jest Tomasz Strzymiński, sam niewidzący od ośmiu lat. Skrypt audiodeskrypcji przygotował Dariusz Jakubaszek, aktor i reżyser teatralny, współpracujący z Tomaszem Strzymińskim przy projektach dla niewidomych. Na płycie tekst czyta dwóch zawodowych lektorów.
Natomiast z inicjatywy Urszuli Butkiewicz z filmu „Katyń” na DVD skorzystają także osoby głuche i głuchonieme. Poza napisami w języku angielskim, „Katyń” posiada napisy polskie – specjalnie dla widzów z dysfunkcją słuchu. Napisy te wykonała Urszula Butkiewicz, obecnie współpracownik TVP, związana z Redakcją Napisów dla Niesłyszących TVP od kilkunastu lat.
(KZ)
„Katyń” także dla niewidomych i niesłyszących