Święto żołnierzy drugiej konspiracji - partyzantów antykomunistycznego podziemia obchodzimy od 2011 roku. Inicjatywę ustawodawczą w zakresie ustanowienia 1 marca Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych podjął w 2010 roku prezydent Lech Kaczyński.Z tej okazji Telewizja Polska już
od 26 lutego rozpocznie okolicznościową ramówkę.
A 27 lutego o godz. 17:30 Jedynka zaprosi na koncert rockowy z mocnym przekazem patriotycznym zespołu Contra Mundum
„Cześć i chwała Bohaterom – w wierszu i boju”. Wykonując repertuar do słów polskiej poezji wojennej muzycy będą dla widzów przewodnikiem w historycznej, poetycko-dźwiękowej podróży. Nie zabraknie rockowych aranżacji do wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Gajcego, Jana „Bonawentury” Romockiego, Władysława Sebyły. Koncert będzie ilustrowany archiwalnymi zdjęciami, z okresu walk z niemieckim, a potem sowieckim okupantem.
Najważniejsze transmisje i programy zostaną pokazane widzom na antenach telewizji publicznej 1 marca, w dniu ustanowionego państwowego święta Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Przez cały dzień TVP będzie miała specjalną, okolicznościową oprawę, w której będzie prezentowała sylwetki Żołnierzy Wyklętych oraz okolicznościowe spoty – TVP1 i IPN-u.
Ponadto na pod logotypami anten Telewizji Polskiej pojawi się specjalnie przygotowany symbol – Niezłomni.
O godz. 17:50 TVP1 i TVP Polonia wspólnie zaproszą na transmisję uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych z Reduty Banku Polskiego. (retransmisja o godz. 21.25 w TVP Historia). A następnie o godz. 20:30 (cz. 1) i 22:30 (cz. 2) na wyjątkowe widowisko „Niezłomnym – honor” w hołdzie Żołnierzom Wyklętym. W koncercie, który odbędzie się w Reducie Banku Polskiego, wystąpią m.in.: Sebastian Karpiel-Bułecka, Organek, Kasia Kowalska, Halina Mlynkova, Ania Rusowicz, Marcelina, Gonix, Kasia Malejonek, Mona, Jadwiga Basińska, Maleo Reggae Rockers oraz Katy Carr. Widzowie poznają sylwetki siedmiu Bohaterów Niezłomnych (zarówno osób żyjących, jak i tych, którym nie udało się przetrwać represji terroru komunistycznego), a piosenki staną się ilustracją ich poszczególnych historii. 1 marca także oferta publicystyczna Jedynki poświęcona będzie pamięci żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia. 28 lutego dwuczęściowy program transmitowany z Muzeum Powstania Warszawskiego „#Przywrócić pamięć. Niezłomni” ( godz. 15:10 i 16:15) oraz „Warto rozmawiać” Jana Pospieszalskiego (godz. 21:25). Na widzów Jedynki czekać będzie też wiele filmów dokumentalnych, reportaży, notacji i spektakli Teatru Telewizji. Już 27 lutego o godz. 18:30 zostanie wyemitowana filmowa opowieść o działalności legendarnej łączniczki z Oddziału V Wileńskiej Brygady AK Danuty Siedzikówny „Inka – zachowałam się jak trzeba” oraz reportaż „Generał „Nil” i rotmistrz Pilecki – w poszukiwaniu bohaterów” (godz. 19:00) o poszukiwaniu na warszawskich Powązkach Wojskowych grobów Żołnierzy Wyklętych, a także spektakl Teatru Telewizji „Doktor Halina” (29 lutego, godz. 20:25) w reż. Marcina Wrony. Z kolei 6 marca ok. godz. 13:00 TVP1 zaprosi do oglądania transmisji z uroczystości wręczenia Nagród im. Jana Rodowicza Anody, która odbędzie się w Muzeum Powstania Warszawskiego.
Z kolei TVP2 przygotowała w cyklu Świat bez fikcji film dokumentalny Arkadiusza Gołębiewskiego „Kochankowie z lasu” o godz. 22:50. Osią dokumentu jest historia miłosna pary partyzanckiej z legendarnego oddziału Słonego z 11 Grupy operacyjnej NSZ na Mazowszu. Elżbieta Kozanecka ps. Basia licealistka płockiej Jagielonki oraz jej ukochany Janek Kłobukowski ps. Janek partyzant NSZ poznali się już w czasie drugiej konspiracji. Romantyczna znajomość trwała do maja 1948 roku do momentu dużej wsypy oddziału kiedy to zaczęły się masowe aresztowania. Basia przystępuje do patrolu Słonego, w którym również służy jej ukochany Janek. W oddziale spędzili razem prawie rok czasu. W lutym 1949 roku we wsi Gałki k. Wyszogrodu NKWD oraz KBW zorganizowało potężną obławę. Większość oddziału została schwytana i zawieziona do warszawskiego więzienia na Mokotowie po czym jak tysiące innych polskich bohaterów została zamordowana i pochowana w bezimiennych grobach. Ciało kochanków zostało przewiezione do Płocka i prawdopodobnie na terenie UB zostali pogrzebani. Do dnia dzisiejszego większość partyzantów z oddziału Słonego nie ma swojego grobu. Natomiast o godz. 23:45 widzowie zobaczą spektakl teatralny Natalii Korynckiej-Gruz „Inka 1946”. Dramat dokumentalny opowiada o mordzie sądowym dokonanym na tej niespełna 18 letniej bohaterce, sanitariuszce i łączniczce w V Brygadzie Wileńskiej AK, mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”. Inka Siedzikówna, po uwolnieniu z rąk NKWD (w czerwcu 1946 była transportowana wraz z grupą Polaków do ZSRR), przyłącza się do partyzantów jako sanitariuszka. Inka zostaje aresztowana przez UB. Poddana brutalnemu śledztwu nie zdradza. W tej sytuacji zostaje pośpiesznie „osądzona” w trybie doraźnym i 3 sierpnia 1946 roku rozstrzelana. Jednym z zarzutów jakie jej postawiono było mordowanie rannych jeńców z UB - ludzi, którym w rzeczywistości ratowała życie. Umiera z okrzykiem na ustach: „Niech Żyje Polska!”.
Niezwykle ciekawą propozycję dla swoich widzów ma TVP Historia, która już o godz. 11:45 wyemituje fabularyzowany dokument „Mit o Szarym”. Kanwę scenariusza filmu stanowi rękopis „Wspomnień Antoniego Hedy /Szarego/”, pisany w stalinowskim wiezieniu w połowie lat 50., a dokończony w stanie wojennym oraz wydane w 1990 r. „Wspomnienia /Szarego/”. Natomiast o godz. 19:00 Antena zaprosi na film dokumentalny „Dzieci kwatery Ł”, opowiadający o tragicznych losach rodzin żołnierzy podziemia niepodległościowego bądź opozycji antykomunistycznej, którzy zostali zamordowani w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie w latach 1948 - 56. Punktem wyjścia do opowieści są prowadzone od roku prace ekshumacyjne ofiar terroru komunistycznego na warszawskich Powązkach w kwaterze Ł, a tuż po nim o godz. 20:10 - „Żołnierze wyklęci”, film dokumentalny Wincentego Ronisza o losach tysięcy uczestników powojennego podziemia zbrojnego, walczących samotnie w lasach, bez sojuszników i nadziei na zwycięstwo. O ludziach, którym w podzięce za wojenną służbę w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego narzucona władza zgotowała prześladowania i terror, a często śmierć. O tych, którzy chcieli by Polska była rządzona przez Polaków wybranych przez cały naród, którzy służyli Najjaśniejszej do końca. Dopiero po blisko pół wieku zniewolenia historia przyznała rację Żołnierzom Wyklętym.
Szczegółowa oferta programowa Telewizji Polskiej z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych znajduje się w załączeniu.
